پس از تصمیم کمیسیون اجتماعی مجلس برای افزایش روزهای تعطیل هفته به دو روز و تصویب پنجشنبه به عنوان دومین روز تعطیل هفتگی در کشور، تشکلهای بزرگ بخش خصوصی کشور همچون اتاق بازرگانی ایران، اتاق صمت و اتاق بازرگانی تهران، با انتشار نامهها و بیانیههایی، ضمن مخالفت با تعطیلی روز پنجشنبه، اعلام کردند که این موضوع باعث انزوای بیشتر اقتصاد ایران شده و با توجه به تعطیلی روزهای شنبه و یکشنبه در قریب به اتفاق کشورهای جهان، تعداد روزهای کاری کشور با نظام اقتصادی جهان را به سه روز کاهش خواهد داد. این تشکلها پیشنهاد دادند که مجلس به جای پافشاری بر تصمیم نسنجیده خود، شنبه را به عنوان دومین روز تعطیل در هفته اعلام کند.
دفاع دولت از تعطیلی پنجشنبهها
در کمال تعجب و در حالیکه انتظار میرفت دولت نیز با تشکلهای صنفی بخش خصوصی همراه شود اما دولتیها به دفاع از تعطیلی پنجشنبه پرداختند، چنانچه «محمد حسینی» معاون پارلمانی رئیسجمهور در یادداشتی نوشت: «هماکنون عصر ارتباطات است و اقتصاد جهانی بهصورت دیجیتال در حال اداره است به این مفهوم که برای ارتباط با بازار دیگر کشورها حتما نیاز نیست مردم به ادارات و سازمانها مراجعه کنند، بلکه در هر جایی و هر زمانی میتوانند با دیگر کشورها ارتباط برقرار کنند. افزون بر این، اجباری بر تعطیلی همه ادارات و سازمانها در پنجشنبه نیست، بلکه ادارات و سازمانهای خصوصی که فکر میکنند نیاز به ساعات و روزهای کاری بیشتر دارند، میتوانند در روزهای تعطیل نیز سرکار بروند. هماکنون نیز در وزارت امور خارجه ایران بعضی از کارمندان در روزهای جمعه سر کار حاضر میشوند. بنابراین تعطیلی پنجشنبهها برای مردمان عادی در بازارها و مشاغل آزاد محدودیت آنچنانی ایجاد نخواهد کرد.
این در حالی است که در حال حاضر، بهدلیل اختلافات زمانی شب و روز، مردم همه کشورهای جهان در یک ساعت مشخص سر کار نمیروند و مشاهده میکنیم این موضوع خللی به کسبوکارهای جهانی نیز وارد نمیکند».
لجبازی با قواعد پذیرفته شده جهانی
این اظهارنظرها شاید در ابتدا عجیب به نظر برسد آن هم در زمانی که سهم اقتصاد ایران از روابط اقتصادی بینالمللی به 0.4درصد کاهش یافته و علیالقاعده دولت باید تلاش کند تا با اتخاذ تدابیر صحیح این رقم را افزایش دهد، اما وقتی با عملکرد پیشین دولت سیزدهم مقایسه شود، دیگر چندان عجیب نخواهد بود.
برای مثال میتوان به مورد تغییر ساعت در فصول گرم سال اشاره کرد. این موضوع که در اکثریت کشورهای درست و حسابی جهان به عنوان راهی برای کاهش مصرف برق پذیرفته شده، سالها در کشور ایران نیز جز در برههای از دوران ریاست جمهوری احمدینژاد اجرا میشد تا اینکه نوبت به کابینه ابراهیم رئیسی رسید و پس از گذشت کمتر از چند ماه از فعالیت این دولت، این موضوع کنار گذاشته و بهجای آن، به تغییر ساعات آغاز و پایان ادارات دولتی روی آوردند و حال سعی دارند نشان دهند که لجبازی با تجربههای جهانی، چندان اشتباه نبوده و با ارائه برخی آمار و ارقام، از این موضوع به عنوان دستاوردی برای کاهش مصرف برق در کشور یاد کنند در حالیکه هزینه کمبود برق در فصول گرم سال را مستقیما به گردن شرکتهای تولیدی و صنعتی انداختهاند.
موافقت 91درصد موافقان افزایش تعطیلات با تعطیلی شنبه
با این حال فشار افکار عمومی، گویا این بار موثر بوده و باعث شده که مجلس از موضع قبلی خود عقبنشینی کند. چنانچه نتایج یک نظرسنجی در کشور نشان داده که 76درصد از شرکتکنندگان در این سنجش افکار، موافق افزایش تعطیلات از یک روز در هفته به دو روز در هفته هستند و 91درصد از موافقین افزایش تعطیلات، معتقدند که روز شنبه باید به عنوان روز دوم تعطیلی در نظر گرفته شود.در همین زمینه «سلمان ذاکر» عضو کمیسیون اجتماعی گفت: در جلسه اخیر کمیسیون به این نتیجه رسیدیم که تعطیلی شنبه به مطالبات مردمی و شرایط حفظ روابط اقتصادی خارجی نزدیکتر است و البته استعلامهایی از مراجع عظام صورت گرفته است.
به گزارش ایلنا، وی درباره طرح افزایش تعطیلات آخر هفته گفت: هدف مهم از این طرح این بود که گامی در جهت تقویت نشاط اجتماعی و خانوادگی برداشته شود. نگاه این بود که با این تعطیلی افراد شاغل بتوانند زمان بیشتری در کنار خانواده سپری کنند و پدران و مادران شاغل سهم و نقش بیشتری در تربیت فرزندان داشته باشند. این اقدام میتواند نقش مهم و بهسزایی در تقویت نهاد خانواده و حضور پررنگ پدر و مادر در تربیت فرزندان داشته باشد و این امر قادر است از آسیبهای اجتماعی فراوانی جلوگیری کند.
تعطیلی پنجشنبه به صلاح نیست
ذاکر تصریح کرد: نکته دیگر این است که ما باید در زمان تصمیمگیری مسائل مختلف و جنبههای متعدد موضوع را در نظر بگیریم. یکی از موارد همین موضوع ارتباطات اقتصادی و تجاری با جهان است که ما باید به فکر تقویت و گسترش آن باشیم در حالیکه با این شرایط اگر پنجشنبهها هم مانند جمعه تعطیل شود، ۴ روز ارتباط ما با دنیا قطع خواهد شد و این اصلا به نفع اقتصاد ما نیست.
وی افزود: با صحبتهایی که یکشنبه در کمیسیون اجتماعی داشتیم نتیجه این شد که بخش خصوصی و اتاق بازرگانی نظرشان این است که شنبه تعطیل باشد نه پنجشنبه. فکر میکنم از بعد اقتصادی تعطیلی شنبه و جمعه میتواند گرهگشا باشد که هم اقتصاد و هم نشاط مردم را تامین کند و هم تجار و بازرگانان بتوانند به راحتی فعالیت خود را با دنیا داشته باشند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس تصریح کرد: البته استعلامهایی از مراجع عظام صورت گرفته که فکر میکنم نتیجه مثبت است و تعطیلی شنبه بلامانع است. اتاق بازرگانی هم استعلامهایی از دفتر رهبری دارند که امیدواریم بتوانیم به جمعبندی برسیم و بتوانیم بهرهوری را ارتقا دهیم.
وی تاکید کرد: البته این قانون و تعطیلیها استثنائاتی هم دارند و دستگاههای خدماتی از شمولیت این قانون مستثنی میشوند. ممکن است بانکها هم یکی از این استثنائات باشند که البته باید ببینیم در صحن علنی یا در زمان تنظیم آییننامه اجرایی توسط دولت چه اتفاقی رخ خواهد داد. ذاکر در پاسخ به این سوال که آیا تعطیلات آخر هفته مشمول کارگران هم میشود، گفت: طبیعی است که کارگران باید در تصمیمگیریهای اینگونه در اولویت باشند. این کارگر است که بیشترین آسیب را میبیند، خانوادهاش متضرر میشود و اضافات و کارانه و امتیازات دیگری که لازم است را هم ندارد در نتیجه طبیعتا باید تعطیلی آنها را هم در نظر بگیریم.
شش مرجع تقلید، مخالفتی با تعطیلی شنبه نداشتهاند
همچنین یک عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران، تعطیلی پنجشنبه را سببساز آن میداند که فرصتهای تجارت بینالملل کشور را محدودتر کرده و بازار را به رقبای خود واگذار کنیم.
«فرزین فردیس» با اشاره به اظهاراتی نظیر اینکه روز تعطیل در کشور ما نباید مشابه روزهای تعطیل برخی ادیان دیگر باشد، افزود: هیئت رئیسه مجلس درباره تعطیلی روز شنبه، نظر شش مرجع تقلید را جویا شدهاند که هیچکدام مانعی برای تعطیلی شنبه از نظر فقهی و شرعی ذکر نکردهاند.فردیس با اشاره به اظهارنظر معاون پارلمانی رئیسجمهور مبنی بر برقراری تماس با شرکای خارجی از طریق شبکههای اجتماعی در روزهای تعطیل، گفت: با توجه به تعطیلی بانکها و نهادهای مالی واسط، وجود پرسرعتترین اینترنت و ابزار ارتباطی هم اثری ندارد.